Geopark Przedgórze Sudeckie

 

Punkt 16. DOM KARLA THUSTA (ul. Piastowska 52)

Wybudowany w 1830 r. dla brata Karola Thusta, jednego z największych przedsiębiorców przemysłu kamieniarskiego w ówczesnych Prusach. Thust założył w roku 1819, w wieku 15 lat, zakład kamieniarski w Piławie Górnej. Kilkanaście lat później miał już wśród swoich klientów pruskiego króla. Jego wyroby tak się spodobały w Berlinie, że Thust dostał zlecenia na prace kamieniarskie dla stołecznego zamku, mauzoleum w Charlottenburgu i pałacu Sanssouci w Poczdamie. Wywiązał się z nich znakomicie, więc król Wilhelm I nadał śląskiemu kamieniarzowi tytuł dostawcy dworu królewskiego, a Carl Thust rozwinął skrzydła. Kupił słynny kamieniołom w Sławniowicach (do dziś wydobywa się tam przepiękne marmury) i wszedł na salony. Pochodząca z 1863 roku marmurowa klatka schodowa w zachodnim skrzydle Pałacu Królewskiego we Wrocławiu oraz posadzka Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza są dziełem Thust Manufaktum.

Kunszt firmy Thust możemy podziwiać wchodząc na klatkę schodową budynku przy ul. Piastowskiej 52. Przed wejściem mamy ganek z balkonem wsparty na piaskowcowych kolumnach. Posadzka ganku oraz przedsionka wykonane są ze sławniowickich marmurów. Jednak podziw budzą marmurowe schody prowadzące na piętro. Uwagę zwracają misterne zdobienia.

 

Ozdobne głowice kolumn wspierających balkon
 

Marmurowe schody

Carl Christian Thust (Materiały firmy Thust)
 

Reklama firmy Thrust
http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/51,36743,12528694.html?i=2

Tabliczka firmowa na jednym z nagrobków Cmentarza Żydowskiego przy ul. Ślężnej
http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/51,36743,12528694.html?i=0
  Jednak źródłem największej sławy i pieniędzy były dla firmy nagrobki. Nic więc dziwnego, że Thust wystawiał swoje dzieła na pierwszych wrocławskich wystawach sztuki cmentarnej zorganizowanych przez Richarda Konwiarza (autor Stadionu Olimpijskiego) i Theo Effenbergera (modernistyczny architekt) w 1907 i 1913 roku. Nagrobki się tak spodobały, że sygnatury firmy Thust pojawiły się na Starym Cmentarzu Żydowskim przy ul. Ślężnej oraz na cmentarzu żydowskim przy ul. Lotniczej. Przedsiębiorstwo miało swoje biuro przy dzisiejszej ul. Powstańców Śląskich, ale zamówienia realizowano w ogromnych zakładach kamieniarskich w Piławie Górnej.
Po II wojnie światowej Thustowie otworzyli przedsiębiorstwo pod Frankfurtem nad Menem, a po zjednoczeniu Niemiec zorganizowali biura w Merseburgu pod Lipskiem. Do dziś firma Trust należy do ważniejszych producentów w Niemczech. W 2012 roku firma Thust otworzyła swoją filię we Wrocławiu przy Starym Cmentarzu Żydowskim. Dzięki temu można w jednym miejscu obejrzeć najstarsze i najnowsze wyroby firmy.

 

 


Tutaj kończy się trasa ścieżki. Możemy jednak iść dalej ulicą Piastowską do placu Piastów Śląskich. Po drodze po lewej stronie pod numerem 53 mijamy budynek poczty. Historia usług pocztowych na tym terenie Piławy Górnej sięga XVIII wieku, kiedy to administracja pruska uruchomiła kursy kurierów konnych na trasie Wrocław - Ząbkowice Śląskie. Do tej trasy należał również odcinek między Dzierżoniowem a Ząbkowicami Śląskimi. Wówczas z Piławy Górnej wyruszał pieszy kurier dostarczający pocztę do adresatów. Budynek, w którym obecnie znajduje się siedziba Urzędu Pocztowego, zbudowano dopiero w 1877 roku, z czerwonej cegły w stylu neorenesansowym jak większość ówczesnych budynków administracji publicznej. W podwórzu zbudowano stajnię i garaż dla wozu pocztowego, którym wożono przesyłki do stacji kolejowej. W latach osiemdziesiątych XIX wieku Piławę Górną włączono do sieci linii telefonicznych. Po II wojnie światowej budynek został przejęty przez Pocztę Polską i nadal jest siedzibą urzędu pocztowego.
Po drugiej stronie ulicy okazały, jeden z nowszych budynków nieistniejących już zakładów "Bobo". Zakłady Przemysłu Odzieżowego "Bobo" powstały po II wojnie światowej na bazie dawnej tkalni Zimmermanna - pierwszej mechanicznej tkalni w Piławie Górnej.  Były one jednym z większych producentów odzieży dziecięcej w Polsce. Zostały zlikwidowane w połowie lat 90. XX w. Dalej wzdłuż ulicy, przy Piastowskiej 60, znajduje się budynek, w którym pierwotnie mieścił się zajazd Braci Morawskich. Niestety w wyniki przebudowy całkowicie utracił swą urodę.


Budynek poczty
 

Okazały budynek dawnych zakładów tekstylnych "BOBO"
http://dolny-slask.org.pl/5246338,foto.html