Geopark Przedgórze Sudeckie

 

Punkt 5. NOWY BUDYNEK URZĘDU MIASTA

Budynek przy ulicy Piastowskiej 69 często zmieniał właścicieli. W 1891 roku właściciel zamku i Górnego Owiesna Friedrich Julius von Seidlitz wykupił od Waldemara von Zeschmitza członka Wspólnoty Gnadenfrei dawne rodzinne dobra, tj. Seidlitzhof. Tutaj w 1893 roku wybudował dom, w którym zamieszkał wraz z żoną, hrabiną von Pukler. Oprócz domu na parceli założono też niewielki park, obsadzony lipami i ozdobnymi krzewami. W tym samym czasie powstał także budynek gospodarczy mieszczący mieszkanie dla służby oraz dwa garaże. Po pierwszej wojnie światowej syn Friedricha, Adolf, sprzedał rodzinną posiadłość bratu Haugk, dyrektorowi firmy tekstylnej Erxleben.

Po drugiej wojnie światowej budynek przejęła Piławska Fabryka Przemysłu Jedwabniczego i na początku lat sześćdziesiątych otworzyła w nim przedszkole. W 1995 roku nieruchomość gminna trafiła do Skarbu Państwa. Remont kapitalny uczynił z przedszkola Ośrodek Zdrowia. Po pięciu latach budynek stał się własnością Powiatu Dzierżoniowskiego. Po przeniesieniu przychodni w inne miejsce i kilku próbach sprzedaży obiektu starostwo sprzedało budynek Gminie Piława Górna, która w 2015 roku ukończyła modernizację i przeniosła do niego siedzibę Urzędu Miasta oraz Ośrodek Pomocy Społecznej i Gminne Centrum Informacji.

Elewacja budynku wyłożona jest granitem strzegomskim. Z kamiennym wykończeniem dobrze współgrają zdobione okiennice oraz inne detale architektoniczne. Obiekt ten pozwala zapoznać się z cechami petrograficznymi typowego granitu z masywu Strzegom-Sobótka.


 

Granitoidy masywu Strzegom-Sobótka to w większości skały średnioziarniste, miejscami porfirowate, barwy jasnoszarej, zróżnicowane petrograficznie w różnych częściach intruzji. Wydziela się cztery główne odmiany granitów, które reprezentują różne fazy intruzji:

  • Granity chwałkowskie określane też jako granity strzeblowskie, występujące w centralnej i wschodniej części masywu to granitoidy biotytowe o składzie petrograficznym od granodiorytów do tonalitów.
  • Granity Kostrzy budują niemal wyłącznie zachodnią część masywu. Są to monzogranity biotytowo-horblendowe zwane też granitem strzegomski. W stosunku do granitów chwałkowskich są, wyraźnie jaśniejsze, grubiej ziarniste i bardziej jednorodne.
  • Granity dwułyszczykowe (wierzbnickie) występującą w środkowo-wschodniej części masywu - to skała barwy szarej, średnioziarnista, o zauważalnej budowie kierunkowej
  • Granit Granicznej jest granitem biotytowym i występuje na niewielkim obszarze w okolicach Jaroszowa i Granicznej na północny-wschód od wychodni granitu Kostrzy.
Granit Kostrzy
Granit wierzbnicki
Granit chwałkowski

Różne rodzaje granitów budujące masyw powstawały w wyniku krystalizacji niezależnych komór magmowych, a magmy je zasilające pochodziły z różnych źródeł, czyli powstały z wytopienia się odmiennych skał. Magmy, z których powstały monzogranity występujące w zachodniej części masywu, wytopiły się ze skał skorupy kontynentalnej, a dla skał budujących wschodnią i środkową część masywu źródłem magmy był materiał ze znaczącym udziałem skał skorupy typu oceanicznego. Prawdopodobnie były to bazalty i produkty ich wietrzenia pochodzące z fragmentów skorupy oceanicznej w obrębie pra-Sudetów.

Na obszarze masywu Strzegom-Sobótka skoncentrowanych jest 80% zasobów przemysłowych skał granitoidowych Polski, a wydobycie z eksploatowanych złóż stanowi 77% krajowego wydobycia tych skał.

Po przejściu kilkudziesięciu metrów ulicą Młynarską skręcamy w ulicę Kasztanową. Tam po lewej stronie ukazuje się mur obłożony różnorodnymi płytami kamiennymi.