Geopark Przedgórze Sudeckie

 

Punkt 6A. STAW

Decydując się na nadłożenie kilku kilometrów i wybór trasy rozszerzonej, dotrzemy do malowniczego stawu, położonego na skraju małego zagajnika. Tuż za zadrzewieniami znajdują się pozostałości wgłębnego kamieniołomu diorytu, miejscowej ciekawostki geologicznej. Wyrobisko zasypano, jednakże wciąż są tu liczne bloki wydobywanej skały, a pomiędzy drzewami natknąć się można na pozostałości zabudowań i infrastruktury kamieniołomu.

Dioryt, który wydobywano w nieczynnym kamieniołomie, jest jednym z niewielu (część badaczy twierdzi, że jedynym) wystąpień granitoidów niemczańskich w obrębie masywu gnejsowego Gór Sowich. Dioryt (według niektórych autorów monzodioryt) jest skałą o strukturze bezładnej, w przeciwieństwie do gnejsów migmatycznych, w obrębie których tkwi, posiadających wyraźnie kierunkowe ułożenie składników. W obrębie samego diorytu spotykane są ksenolity (fragmenty obcych skał) ciemnych, warstwowanych gnejsów. Wiek diorytu z Piławy Górnej określono na 334 miliony lat, co oznacza, iż dioryt jest skałą podobnego wieku co granodioryt (potocznie sjenit) z pobliskiego Kośmina i prawdopodobnie jest z nim związany genetycznie. Jednakże w Kośminie granodioryt przecina mylonity strefy Niemczy, podobnie jak jest to w przypadku pozostałych granitoidów niemczańskie. Natomiast dioryt/monzodioryt z osiedla Młyńskiego w Piławie Górnej przecina gnejsy migmatyczne masywu Gór Sowich.

Dioryt należy do skał magmowych - jednego z trzech głównych typów skał (obok skał osadowych i metamorficznych) budujących skorupę ziemską, powstałych wskutek krystalizacji lub zakrzepnięcia magmy w głębi skorupy ziemskiej lub lawy na powierzchni Ziemi. Geolodzy opisali ponad 700 odmian skał magmowych.
Skały magmowe dzieli się w zależności od głębokości zastygania, stosunku do skał otaczających oraz w zależności od ich składu chemicznego i mineralnego.

 


Uproszczona klasyfikacja skał magmowych
home.agh.edu.pl/~szydlak/klasyfikacja_magmo.htm

Ulicą Młynarską kierujemy się do skrzyżowania z ulicą Niecałą