Jaką ciekawą historię geologiczną skrywa w sobie Geopark Przedgórze Sudeckie? Geopark Przedgórze Sudeckie to fragment bloku przedsudeckiego na południe od Wrocławia, w skałach którego zapisana jest fascynująca historia sięgająca ponad 600 mln lat. Wędrując szlakami tej pofalowanej krainy można natknąć się na liczne ślady zamierzchłych wydarzeń. Zapisana jest tutaj historia zderzenia się kontynentów sprzed 350 mln lat. Wówczas to dochodziło do ogólnoświatowego łączenia się mas kontynentalych w jeden superkontynent zwany Pangeą. W wyniku tego zderzenia powstało potężne pasmo górskie zwane Hercynidami (Waryscydami) ciągnące się w Europie przez Irlandię, południową część Anglii, Bretanię, Masyw Centralny po Reńskie Góry Łupkowe i Masyw Czeski z Sudetami. Na obszarze Przedgórza Sudeckiego śladami tamtych wydarzeń, które można łatwo zobaczyć, są:

• fragmenty dna oceanicznego sprzed 400 mln lat tworzące dziś masyw Szklar i masyw Braszowic, a rozdzielające dawne lądy [więcej],
• specyficzne skały zwane mylonitami tworzące strefę Niemczy, powstałe z gnejsów Gór Sowich w strefie ścinania na granicy łączących się kontynentów,
• rozsiane po całym terenie liczne intruzje magmowe powstałe z magmy pochodzącej z przetopienia skał pogrążonych na dużej głębokości, w wyniku znacznego nagromadzenia mas skalnych jako efekt kolizji kontynentów.

Prawdopodobnie wówczas Sudety wraz z Przedgórzem wysokościami dorównywały dzisiejszym Himalajom [więcej o powstaniu Sudetów]. Jednak nieubłagalne procesy wietrzenia powodujące rozpad i niszczenie skał "szybko" rozprawiły się z tymi górami, tak że 200 mln lat temu istniała tu wielka równina. Dzisiejszy obraz Przedgórza Sudeckiego jest wynikiem kolejnego okresu niepokoju w dziejach Ziemi - alpejskich ruchów górotwórczych spowodowanych kolizją Afryki z Europą. Wówczas to powstały Karpaty i Alpy oraz odmłodzone zostały Sudety [więcej]. Z alpejskimi ruchami górotwórczymi związana była intensywna działalność wulkaniczna, której liczne ślady rozrzucone są po całym obszarze, łącznie z najlepiej zachowanym na Dolnym Śląsku stożkiem wulkanicznym w Targowicy k. Ciepłowodów. Ostateczny wygląd dzisiejszemu Przedgórzy Sudeckiemu nadała epoka lodowcowa, której pozostałością są m.in. rozległe pokrywy lessowe, w których wykształciły się urocze wąwozy jak np. Diabelska Kręgielnia czy Zakrzowskie Wąwozy.

Utwory piroklastyczne - Targowica		Diabelska Kręgielnia

Zobacz Dzieje geologiczne masywu Strzelina. Dzięki tak długiej i burzliwej historii geologicznej regionu na obszarze Przedgórza Sudeckiego spotkać się możemy z wieloma jeszcze innymi fascynującymi zjawiskami czy obiektami geologicznymi. Niektóre z nich przedstawione są na liście "Geo TOP10" czyli 10 największych osobliwości geologicznych w Geoparku Przedgórze Sudeckie.

Niemniej interesująca jest również historia wydobycia i wykorzystania tutejszych skał przez człowieka. Pierwsze dowody eksploatacji surowców skalnych na tym terenie, pochodzące z okresu przedrzymskiego, związane były z pozyskiwaniem łupków kwarcytowych z rejonu Wzgórz Strzelińskich i wykorzystywaniem ich do wyrobu osełek. Po eksploatacji surowców do dzisiaj zachowało się szereg zabytków infrastruktury górniczej i hutniczej. Stare kamieniołomy wtopione w tutejszy krajobraz są czarującymi miejscami i często unikatowymi siedliskami roślin.

Izba Historyczna - Romanów