Kierując się dalej ul. Lipową przejedziemy pod wiaduktem kolejowym, zbudowanym z bloczków granitu strzegomskiego. Obiekt ten pozwala zapoznać sie z technologią budowy kamiennych wiaduktów o dużej nośności. Został on postawiony w związku z budową linii kolejowej do Dzierżoniowa i Ząbkowic Śląskich uruchomionej w roku 1858. Linia kolejowa przebiegająca na tej trasie jest częścią Magistrali Podsudeckiej jak przyjęło się nazywać linię kolejową oznaczoną numerem 137 (linia Katowice-Legnica). Nazwa wywodzi się z położenia tego traktu kolejowego. Linia przebiega przez atrakcyjne turystycznie tereny Przedgórza Sudeckiego łącząc je z aglomeracją śląską.
Linia od początku swojego istnienia łączyła uprzemysłowione miasta Przedgórza Sudeckiego z kopalniami Śląska. Na odcinku Kędzierzyn Koźle-Legnica linia kolejowa 137 nie jest linią zelektryfikowaną. Na odcinku Kędzierzyn-Koźle - Katowice linia jest zelektryfikowana.
Budowę Magistrali ukończono w 1876 roku. Ostatnim budowanym odcinkiem był ten łączący Prudnik z Racławicami Śląskimi oraz łączący Racławice Śląskie z Kędzierzynem. Tym samym w 1876 roku możliwy był bezpośredni przejazd pociągu z Legnicy, przez Jaworzynę, Świdnicę, Dzierżoniów, Ząbkowice Śląskie, Nysę, do Głubczyc i Raciborza, a później do Kędzierzyna i dalej do Gliwic oraz Katowic.
Przyglądając się wiaduktowi warto zwrócić uwagę na powierzchnię bloków kamiennych. Obróbka kamienia to proces bardzo długi, żmudny, wymagający odpowiedniego doświadczenia, precyzji i cierpliwości. Nadanie powierzchni elementu kamiennego ostatecznego wyglądu najczęściej kończy proces jego obróbki. W zależności od przeznaczenia wymagane jest nadanie jej gładkiej lub szorstkiej faktury. |
|
|
|
|
|
Podczas obróbki skał powierzchniom ich można nadawać różne formy. Do najczęstszych sposobów wykończenia powierzchni kamiennych należą:
- PIŁOWANA - taka, jaką uzyskuje się po przetarciu bloku na trakach.
- SZLIFOWANA - czyli faktura o powierzchni jednolicie wyrównanej, matowej.
- POLEROWANA - czyli o powierzchni idealnie gładkiej, z lustrzanym połyskiem. Faktura ta pokazuje właściwą kolorystykę kamienia, uwydatniając jego cechy zdobnicze i strukturę wewnętrzną. Często mówi się o niej, że daje efekt "mokrego kamienia" dlatego, że surowa skała tylko po zmoczeniu wodą ukazuje nam swe rzeczywiste piękno i połyskuje w słońcu.
- PŁOMIENIOWANA (palona) - chropowata, ostra w dotyku faktura przypominająca swym wyglądem naturalny przełam kamienia. Uzyskana przez obróbkę termiczną skały, z użyciem wysokotemperaturowego płomienia.
- PIASKOWANA - uzyskiwana poprzez traktowanie szlifowanej powierzchni płyty strumieniem suchego piasku o średnicy ziaren ok. 0,5 mm. Jest to bardzo równa, lecz szorstka powierzchnia.
- ŁUPANA - powstaje w wyniku rozłupania (rozklinowania) bloczka kamiennego na dwie płyty o lustrzanych odbiciach swoich przełamów. Faktura ta uwidacznia naturalny przełam kamienia.
- GROSZKOWANA - są to regularnie rozproszone, jednakowej wielkości wgłębienia powstające w wyniku uderzania o powierzchnię surowej płyty specjalnymi młotkami, tzw. groszkownikami.
Oprócz wyżej wymienionych istnieją jeszcze faktury: antykowana, ciosana, rwana, krzesana, szpicowana lub grotowana, prążkowana, gradzinowana, dłutowana oraz nacinana. Stosowane są one jednak rzadko. Ich wykorzystanie jest niezbędne w konserwacji zabytków, gdzie musi się uzyskać identyczny efekt wizualny, jak ten wykonany przez dawnych mistrzów. |
|
|
|
łupana |
piaskowane |
płomieniowana |
|
|
|
groszkowana |
szlifowana |
polerowana |
Trasa biegnie dalej ul. Lipową.
|